Amasya Çökeleği nedir?

Amasya ve yöresinde yayık ayranını değerlendirmek için yapılan Amasya çökeleği şöyle yapılmaktadır. Sağılan sütler süzüldükten sonra oda sıcaklığında iki gün bekletilir. Bekletme sırasında sütün asitliği yükseldiği için pıhtılaşma meydana gelir. Pıhtılaşarak çöken süt, ağaçtan yapılan yuvarlak yayığa konup, sütün üzerine süt miktarı kadar su ilave edilir. Yayık yüksekçe bir yerden asılır ve ileri geri sallanarak çalkalanır. Çalkalama işlemi bir saat sürmelidir. Yayık içinde çalkalanan sütün yüzeyinde yağ oluşan yağlar alınarak, altta kalan yağsız kısım bir tencereye boşaltılır ve kaynatılır. Kaynatma ile pıhtı dibe çöker, çöken kısım bezden yapılan bir torbanın içine konup suyunu bırakması için üzerine ağırlık konur. Suyu uzaklaştırılan çökelek tuzlanır sonra çömleğe sıkıca bastırılır. Toprağa çömlek boyunda çukur açılarak, çukur tabanına düz bir taş konur. Çömleğin ağız kısmı bu tabana gelecek şekilde gömülerek ortalama 6 ay bekletilebilir. Bu süre sonunda çıkarılarak tüketilir.

Yöresi: Amasya

Amasya Çökeleği ne demektir, Amasya Çökeleği hakkında bilgi, Amasya Çökeleği ne anlama gelir, Amasya Çökeleği sözlük anlamı nedir?

Ayran (Yoğurt) Çökeleği nedir?

Antalya’da “Yoğurt Çökeleği” olarak anılan bu peynir Hatay yöresinde “Ayran Çökeleği” diye bilinmektedir. Antalya ve yöresinde yoğurdu yayıkladıktan sonra tereyağını alınır. Daha sonra kalan yayık altı suyunun (ayranın) ısıtılıp çöktürülmesiyle elde edilen yumuşak kıvamlı bir peynir çeşididir. Yoğurt yayıkla yayıldıktan sonra kalan ayran (yayıkaltı suyu) 1–2 gün bekletilerek asitliğinin artması sağlanır. Sonra bu ayran geniş bir kazan veya tencereye alınarak kaynatılır. Kazanın üst kısmında beyaz pıhtı kitleleri topaklaşmaya başladığında kazan (tencere) ocaktan indirilir ve 15–20 dakika dinlendirilir. Daha sonra kazanın üstünde biriken pıhtılar, bez torbalara boşaltılarak süzülmek üzere yüksekçe bir yerden asılır. Bu şekilde bir gün bekletilerek suyunun iyice süzülmesi sağlanır. Su ayrıştıktan sonra torbalardan çıkarılarak kap içine boşaltılır. Yoğurt çökeleği, yumuşak yapıda olduğu için kısa sürede tüketilmelidir. Ayrıca börek ve poğaça gibi hamur işlerinde de kullanılabilir.

Yöresi: Antalya, Hatay

Ayran (Yoğurt) Çökeleği ne demektir, Ayran (Yoğurt) Çökeleği hakkında bilgi, Ayran (Yoğurt) Çökeleği ne anlama gelir, Ayran (Yoğurt) Çökeleği sözlük anlamı nedir?

Biberli Çökelek nedir?

Yozgat ve İzmir yörelerinde yapılan bir peynir (çökelek) türüdür.

Yozgat Biberli Çökeleği: Yozgat ve yöresinde daha çok evlerde, köylerde yöre insanı  kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla yapmaktadır. Biberli çökeleğin rengi, tadı katılan biber türüne değişiklik gösterir. Ayrıca çökelekte biber kokusu vardır. Süt sağıldıktan sonra, temiz bir tülbentten süzülür. Ekşimesi için oda sıcaklığında 2–3 gün bekletilerek, yoğurt gibi bir kalıp tutmaya başladığı an yayığa alınarak yayılır. Yayıklama bitince yağı alınarak, geriye kalan kısmı geniş bir kaba konur ve ateş üzerinde kesilinceye kadar karıştırılır. Oluşan pıhtı, iki parmak arasında yuvarlanacak duruma gelince kestirme işlemi tamamlanmış olur. Kestirilen çökelek hafif soğutulup pamuklu bezden yapılan bir torbaya konarak, fazla suyu alındıktan sonra, tamamen suyunun süzülmesi için üzerine ağırlık konur. 1–2 saat sonra torbadan çıkartılıp tuzlanır. Çökelek biberle karıştırılır. Topraktan yapılmış bir kaba basıp, ağız kısmına bez konarak ters çevirilir. Birkaç ay beklettikten sonra tüketilebilir, istenirse taze olarak da tüketilebilir.

İzmir Biberli Çökeleği: İzmir Biberli Çökeleği ekşitilmiş, yağsız süt ve peynir altı sularının değerlendirilmesi amacıyla yapılmaktadır. Çökelek içine isteğe bağlı olarak dolmalık ve sivri biberlerin doğranarak konulabilmesi gibi, bütün halinde konulup, plastik bidon yada çömlek içine bastırılarak yapılır. Genellikle İzmir ve yöresinde tercihen evlerde kısa sürede ve taze olarak tüketmek amacıyla yapılmaktadır.

Yöresi: Yozgat, İzmir

Biberli Çökelek ne demektir, Biberli Çökelek hakkında bilgi, Biberli Çökelek ne anlama gelir, Biberli Çökelek sözlük anlamı nedir?

Çökelek nedir?

Yağı alınmış ayran veya yoğurt kesilinceye kadar ateşte kaynatıldıktan sonra bez torbalarda süzülerek elde edilen bir çeşit peynirdir. Kesik, ekşimik ya da ham peynir olarak da bilinen çökeleğe; Anamur yöresinde Keş, Silifke’de Ham Çökelek, Doğu Karadeniz’de Minci (ya da “Minzi”), Hatay’da Sürk, Trakya’da Ekşimik, Azerbaycan’da Şor denir. Çökelek, lor ile sıkça karıştırılır ancak çökelek lordan çok farklıdır. Çökelek yoğurt ya da ayran kesiğinden, lor ise peyniraltı suyu kesiğinden yapılmaktadır.

Türkiye’de 15 ilde 21 çeşit çökelek üretilmektedir.

Çökelek Türleri ve Yapıldığı İller (Yöreler)

İllere Göre Çökelek Türleri

Çökelek teriminin İngilizce karşılığı: “Curd, Precipitate”

Çökelek ne demektir, Çökelek hakkında bilgi, Çökelek ne anlama gelir, Çökelek sözlük anlamı nedir?

Biberli çökelek, çökelek kaç kalori, çökelek kalori, çökelek nasıl yapılır, çökelek nedir, çökelek peyniri, çökelek yapımı, evde çökelek yapım, ham çökelek, lor peyniri, sütten çökelek nasıl yapılır, sütten çökelek yapımı, yoğurttan çökelek, yoğurttan çökelek nasıl yapılır, yoğurttan çökelek yapımı.

Didim Çökeleği nedir?

İnek sütü ile yapılan taze bir çökelek türüdür. Süt süzüldükten sonra kaynatılır ve ılık hale gelene kadar beklenir. Bekletilen süte 1 kg süte 1 çay kaşığı hesabı ile yoğurt mayası konur. Tencerenin kapağı kapatılarak, bezle üzeri iyice sarılır ve 30 dakika bekletilir. Daha sonra tencerenin kapağı açılıp tahta kaşıkla karıştırılarak suyunun süzülmesi için bezden yapılan torbaya konur ve yüksekçe bir yerden asılır. Suyundan ayrışan kısım tuzlanarak kaplara konur ve tüketime hazır hale gelir.

Yöresi: Aydın (Didim)

Didim Çökeleği ne demektir, Didim Çökeleği hakkında bilgi, Didim Çökeleği ne anlama gelir, Didim Çökeleği sözlük anlamı nedir?

Ekşimik nedir?

Yağı alınmış sütten yapılan, peynir türünden yiyecek, çökelek.

Ekşimik teriminin İngilizce karşılığı: “Cottage cheese”

Ekşimik ne demektir, Ekşimik hakkında bilgi, Ekşimik ne anlama gelir, Ekşimik sözlük anlamı nedir?

Giresun Çökeleği nedir?

Giresun Çökeleği  çökeleğin yapımında genellikle inek sütü kullanılır. Sağıldıktan sonra süzülen süt yaklaşık 25 dakika boyunca iyice kaynatılır. Kap bir kenarda biraz soğuması için bekletildikten sonra yoğurt yapılır. Yapılan yoğurt bir iki gün bekletildikten sonra (eğer yağlı isteniyorsa yağı alınmadan) bez torbalara koyulur. Yağsız çökelek isteniyorsa yoğurt yayığa konup yayılır ve yağı alınarak, ayranı bez torbalara boşaltılır, ağzı sıkıca bağlanır. Torbanın üzerine taş konularak 2–3 gün suyunun süzülmesi için bırakılır. Katı bir hal aldıktan sonra önce tuzlanır sonra başka bez torbaya konarak, nemsiz kuru havada kurutulması sağlanır. Kurutulduktan sonra sofralık olarak tüketilmeye hazırdır.

Yöresi: Giresun

Giresun Çökeleği ne demektir, Giresun Çökeleği hakkında bilgi, Giresun Çökeleği ne anlama gelir, Giresun Çökeleği sözlük anlamı nedir?

Kesmik nedir?

Asitliğin gelişmesiyle sütün pıhtılaşması. Yağsız sütten yapılan peynir. Çökelek.

Kesmik teriminin İngilizce karşılığı: “Curdaled milk”

Kesmik ne demektir, Kesmik hakkında bilgi, Kesmik ne anlama gelir, Kesmik sözlük anlamı nedir?

Küp Çökeleği nedir?

Ordu ve yöresinde evlerde ailelerin ihtiyaçlarını karşılamak için yoğun olarak yapılmaktadır. Küp çökeleği şöyle yapılmaktadır. Sağılan inek sütü süzülerek büyük bidonlarda biriktirilip ekşitilir. Yayığa alınıp yayılır. Yağı alındıktan sonra geriye kalan kısmı büyük kazanlara alarak kaynatılır. 35–40 dakika sonra pıhtılaşma meydana gelir. Pıhtı oluşup, yüzeyde yeşil su saldıktan sonra ateşten indirip 10–15 dakika dinlendirilir. Süzme bezlerine alınarak suyunun çıkması için 1 gün askıya alını. İkinci gün askıdan indirilerek baskı taşlarının altına konur. Suyunu tamamen bırakınca çökelek hiç hava almayacak şekilde küplere doldurulur. Küpün ağız kısmına bir bez üzerinde ıslatılmış kül konarak kalan suyun çıkması sağlanır. Ağzı bu şekilde bağlanan küpün ağız kısmı aşağı gelecek şekilde toprağa gömülür. Küp, toprak altında yaklaşık 4 ay bekletilir. Toprak altında kalan çökeleğin tat ve aroması daha güzel olur. Toprak altında kaldığı süreye göre peynirin değeri artar. Küp çökeleği (sütün olmadığı zamanlarda) toprak altından çıkartılarak tüketilir.

Yöresi: Ordu

Küp Çökeleği ne demektir, Küp Çökeleği hakkında bilgi, Küp Çökeleği ne anlama gelir, Küp Çökeleği sözlük anlamı nedir?

Kuru Çökelek nedir?

İsteğe göre değişmekle birlikte yarım yağlı veya tam yağlı çökelek içerisine kekik ve çeşitli biberlerin karıştırılmasıyla yapılan ve yörede sevilerek tüketilen bir peynir türüdür. Ekşiyen sütler ya da peyniraltı suyundan elde edilen çökeleği evde yapılabildiği gibi, pazardan satın alınan çökeleğin içerisine tuz, kekik ve toz biber konduktan sonra yoğurarak yapabilirsiniz. Yoğurduktan sonra çökelekten 200–250 g kadar alarak yuvarlak bir şekil alana kadar elinizle yuvarlamalısınız. Daha sonra tepsiye dizip üzerini ince tül ile kapatılarak güneşte 6–7 gün bekletilir. Kuruyan çökelekler salatalarda kullanılır. Kuru çökelek dondurucularda 2 yıl boyunca bozulmadan muhafaa edilebilmektedir.

Yöresi: Adana

Kuru Çökelek ne demektir, Kuru Çökelek hakkında bilgi, Kuru Çökelek ne anlama gelir, Kuru Çökelek sözlük anlamı nedir?